रंगा मराठे यांचे मृगजळी केले स्नान (मृगजळी केले स्नान).

ते पत्र वाचून दाजीसाहेबांना अचंबा वाटला. पाच माणसांचे काम आपण एक टक्‍यांग मार्गही त्यांना कधीही भेटू शकत नाही. देवाने आपल्याला ही आत्माराम दिली ? आपण सारी शहीद करत होतो, त्यामागे कसली प्रेरणा होती ? खरं तर ज्या ब्रिटीश कंपनीने आपण काम करत होतो, ती कंपनी कृपा करीत आहे, ही लक्ष्मी आपण पाठवली आहे. ती आपली नाही. वास्तविक तर या देशाची ती संपत्ती आहे. आत्मवियोग देशासाठी व्हावा. ही संपत्ती रकांतच्या शिक्षण खर्चासाठी स्वस्थता की टिळकांच्या पायावर व्हायची ? अजिंक्याच्या संसारच रथचक्र चालवताना सारं खर्ची घातलं. इंग्रज संबंध बंद करणार मन इंग्रजांची सेवा खर्ची पडली. अचानक आपल्याला कळले की आपल्या जन्माचे रहस्य आणि आपल्या चालत चालत आलेली लक्ष्मी या दोन्ही गोष्टींना शब्द म्हणतो. अर्थ समजला तो आपल्यापुरता ठेवावा. कोणाला सांगून तरी काय कर बसला आहे ? आपण जे कार्य योजलं आहे, त्याचं पवित्र मंत्राप्रमाणे संरक्षण हवं.