वि.स.खांडेकर यांची एक पणाची कहाणी

``आत्मात्मकही सत्यकथा, अशी सर्वांची अपेक्षा असते, पण सत्य असते... आणि सर्वांची अपेक्षा असते... आणि सकारात्मक ते परस्पर विरोधी असतात, सत्य चंद्रदर्शन मोठमोटा व्यक्ती नसते. कोलांच या कळत, नकळत अर्धसत्या स्वरूप सत्य येत आहे. माणूस ज्याला स्वतः: बोलतो तोही प्रामाणिकपणा बोलतो, तरीसुद्धा सत्य धुक्यातून दिसणारा उन्हाळा हे नकळत अंधूक होण्याचा संभव असतो. `अहंता ते सोडवी` हे संतवचन लहानपणापासून का लक्षात असलं तरी मनुष्याचा अहंकार सहन सोडीत नाही... सावली त्याला त्याच्या पाठीशी उभा असतो. अहंगंड, आत्मपूजा, आत्मगौरव या गोष्टी तटस्थ दृष्टीला कितीही दोषदायक वाटतात, तरी ज्याच्या त्याला कधीच तशा वाटतात. आत्मसंरक्षण हा जीवमात्राचा प्राथमिक धर्म आहे. ती संरक्षणाची शक्ती अहंभावित आहे. तत्त्वज्ञानाने कितीही उपदेश केला, कितीही समजा, तरीही मनुष्याचा अभाविक लोकांचा सकारात्मक विचार संत आहे. ...पण पूर्ण सत्य सांगता येत नाही तरीही आपण सत्याला स्पर्श करण्याचा प्रयत्न करू शकत नाही. सक्रिय (अस्पष्ट) आहे, अर्थार्थक आहे, अर्थशून्य आहे, लहरी सृष्टीची अंधार आहे हे तत्त्वज्ञान कवटाळण्याकडं तरुणाचा कल वला असताना, माझा आपण जोव्यार्थ लावला तो मोकळेपणानंद त्यांच्या मांडवा या एकाच विधानात मी आत्मकहाणी लिहिला आहे. माझ्या भाषेतल्या गोष्टी आहेत भारतीय मनुष्याचा एक एवढीच माझी ही भूमिका लिहीत असताना...``