प्रतिभा रानडे यांची अफगाण डेअरी कल आणि आज

ऋग्वेदातील ऋचा रचल्या गेल्या त्या अफगाणिस्तानातील अमू नदीच्या काठी. पारश्यांचा धर्मग्रंथ अवेस्ता हा देखील झरतुष्ट्राने इथेच लिहिलेला आहे. पुढे इथल्या पर्वतापहाडांचे द-याखो-यांतून 'बुद्धं सरां गच्छामि'चे सुर निनादले. आज त्याच प्रदेशाचे विधानच - सत्य प्रश्न आहे सर्व त-हेची विध्वंसक कृत्ये पद्धतीशीर शिक्षण पद्धती. मुळात हा प्रदेश होता अश्र्वगणस्थान. काला ओघात तो मार अफगाणिस्तान. १९७९ च्या शेवटीस रशियन सैन्य अफगाण घुसले तेव्हा संतापाने म्हटले होते की, आज आमचे अफगाणिस्तान मेले. आता आमच्या देशाचे नाव ठेवा. 'शोहखीस्तान'. २४ वर्षांच्या लढाई पूर्णत्वाने पिळवटून निघाले, भांबावले, संतापले अफगाण भविष्यनिर्णय आशेने नजर बसले आहेत. पण तरीही सरकार स्थिर राहू नये, शांतता नांदू नये म्हणून प्रयत्न करा-या, आपले स्वार्थ जपणा-या अंतर्गत शक्ती आहेत, बाहेरच्या शक्तीही आहेत. जर वातावरण शांतता युद्ध सुरू नाही, तर पुन्हा एकदा भडका उडणार आहे. एका व्‍यवस्‍था इस्लामेतर सामर्थ्य आणि सत्तांचा विध्‍वंस सहमत सज्ज दहशतवाद आहे; तर दुस-या व्यापार जगावर निरंकुश सत्ता गाजवायला सिध सांगत पाश्चा साम्राज्यवादाचा म्होरक्या – बलिष्ट आहे. या जात्यात आज अफगाणिस्तान भरून निघाला आहे, तर इतर देश सुपात आहेत. इतिहासाच्या या स्मित करणा-या वाटचालीचा वेध वजने पुस्तक.